Doğuşa düzgün münasibəti və özünəinamı qadın bütün hamiləlik boyu özünə təlqin etməlidir.

Hamiləliyin diaqnostikası

Hamilliyin əlamətlərini həkim-ginekoloqlar şübhəli, inandırıcı və dəqiq qruplara bölür. Şübhəli əlamətlərə dad və qoxu hissiyyatının, iştahın dəyişməsini, yorğunluğu, ürəkbulanma və qusmanı, sifət və məmə areolalarının hiperpiqmentasiyasını və həmçinin tezləşmiş sidik ifrazını aid edirlər.

İnandırıcı əlamətlərə aybaşı ləngiməsini, süd vəzlərinin böyüməsini və ağrılığını və həmçinin ginekoloji müayinə zamanı aşkarlanan bir sıra əlamətləri aid etmək olar. İnandırıcı simptomlar uşaqlıqdankənar hamiləliyi inkar etmir. Dəqiq əlamətlərə döl yumurtasının USM-də tapılması, dölün ürəkdöyünməsi (hamiləliyin 7-9 həftəliyindən doppleroqrafiyada aşkarlanır), dölün tərpənməsi (ana 16 həftədən hiss edir) aiddir.

Laborator müayinələrə sidikdə xorionik qonadotropinin təyini (implantasiyadan 1-2 həftə sonra və ya aybaşı ləngiməsinin ilk günləri cavab verir) aiddir.

Doğuşun təxmini vaxtı

Hamiləliyin orta davam müddəti sonuncu menstruasiyanın ilk günündən hesabladıqda, 280 gün və ya 40 həftədir. Doğuşun təxmini vaxtını Negele formuluna əsasən təyin edirlər: sonuncu aybaşının 1-ci günündən 3 ay geri sayıb üstünə 7 gün əlavə edirlər.

Doğuşaqədər müşahidə

Müşahidə üçün siz istəyinizə və maddı durumunuza uyğun tibb müəssisəsi və həkim-mama-ginekoloq seçə bilərsiniz.

Eyni zamanda yaşadığınız ərazidə qadın məsləhətxanalarında pulsuz müşahidə oluna bilərsiniz. Pulsuz – həmişə pis demək deyil. Ola bilər ki qismətinizə diqqətli və savadlı həkim çıxar, hansı ki, sizi 9 ay ərzində lazımi müayinələrdən və həkim konsultasiyalarından keçirər.

Doğuşdan qabaq sizə mübadilə kartı verirlər ki, orada sizin indiyəcən keçdiyiniz bütün müayinələrin nəticələri və müalicələr yazılır. Bu kartla siz doğum evinə getməlisiniz. Bundan başqa siz özəl tibb müəssisələrinə də müraciət edə bilərsiniz. Əgər hamiləliyi və doğuşu bir həkim apararsa, bu ideal variant olar.

İlk dəfə müraciət edərkən həkim sorğu və ginekoloji müayinə aparır, USM, qanın ümumi analizini, qan qrupunu, rezus faktoru, sidiyin ümumi analizini, əkilməsini, sifilis, hepatit, ginekoloji yaxmanın müayinəsini təyin edir. Hamilə qadında hansısa xəstəlik tapılarsa, həkim əlavə müayinə təyin edə bilər.

Fəsadlaşmamış hamiləlikdə baxış ayda bir dəfə, 28-36 həftə ərzində 2 həftədən bir, 36 həftədən sonra isə hər həftə aparılır. Çəkinin artımı requlyar ölçülür, arterial təzyiqə və ödemlərin olmasına nəzarət edilir, dölün ürəkdöyüntüsünə qulaq asılır.

Hamilə qadın qlükozuriya (sidikdə şəkər) və proteinuriyanı (sidikdə zülal) inkar etmək üçün requlyar olaraq sidik analizi verməlidir.

Mütəxəssislərin konsultasiyası

Əgər uşağın atasının və anasının qanları rezus faktora görə uyğun gəlmirsə hematoloqun müayinəsi lazımdır. Hamilə ananın qanı rezus-mənfi, dölünki atasınkı kimi müsbət olarsa, onda rezus-konflikt yarana bilər. Bu sadə vəziyyət deyilsə də həlli var: sadəcə həkimlər əlavə tədbirlər görməlidirlər ki, hamiləlik və doğuş fəsadsız keçsin.

Tibbi-genetik konsultasiya aşağıdakı hallarda lazımdır:

• ananın yaşı 35-dən, atanınkı 50-dən yuxarı;
• ailədə artıq irsi xəstəliklər rast gəlinmişdir;
• əvvəlki uşaq inkişaf qüsurları və ya əqli zəifliklə doğulmuşdur;
• ailə üzvlərində yaxın qohumluq əlaqələri var (məslən, xalauşağı və ya əmiuşağı və s.);
• narkomaniya və ya digər zərərli amillər olduqda.

Hamiləlik zamanı qidalanma

Qidada bütün əsas qida məhsulları, lazımi miqdarda su, bitki lifləri və kalsium olmalıdır. Yağlı və acı yeməklərdən qaçmaq lazımdır. Normada qidanın energetik dəyəri sutkada 2400 kkal olmalıdır. Qida rasionunda 60-80 qram zülal, çoxlu miqdarda bitki lifləri, həmçinin süd və süd məhsulları olmalıdır. Yağlar və asan həzm olunan şəkərlər azaldılmalıdır. Hamiləliyin sonunda bədən çəkisi orta hesabla 10-12 kq artır. Az qidalanma dölün inkişafının ləngiməsinə, çox isə dölün iri olmasına və doğuş travmalarına səbəb ola bilər. Bəzi hallarda həkimlər əlavə olaraq fol turşusu və dəmir preparatları təyin edirlər.

Zərərli amillərin təsiri

Hər bir qadın və onu əhatə edən insanlar başa düşməlidirlər ki, ətraf mühitin zərərli amilləri ona necə təsir göstərə bilər. Hamiləlik zamanı qadının siqaret çəkməsi dölün bətndaxili inkişafının ləngiməsinə, anadangəlmə qüsurlara və yenidoğulmuşda tənəffüs pozğunluqlarına səbəb ola bilər. Spirtli içkilərin requlyar qəbulu fetal alkoqol sindromunun yaranmasına səbəb olur, özü də qəbul olunan spirtin miqdarı ilə xəstəliyin ağırlıq dərəcəsi arasında düz mütənasiblik var. Əgər qadında peşə zərərləri varsa, o, uzunmüddətli analıq məzuniyyətinə göndərilməidir. Həmçinin hamiləyə ağırlıq qaldırmaq, isti, rütubətli şəraitdə işləmək olmaz.

Məsələ burasındadır ki, dölün orqan və sistemlərinin əsası hamiləliyin ilk 12 həftəsinə qədər qoyulur və əgər siz özünüzü yuxarıda sadalanan zərərli amillərdən qorumasanız, uşağa çox ziyan vura bilərsiniz.

Yadda saxlamaq lazımdır ki, dərman preparatlarının əksəriyyəti dölə pis təsir edir. Buna görə də hamilə vaxtı dərman qəbul etməzdən öncə annotasiyanı (qəbul qaydası) diqqətlə oxuyun. Çalışın heç bir preparatı həkimlə məsləhətləşməmiş qəbul etməyəsiniz.

Mümkün şikayətlər

Hamilələrin əhvalını pozan əsas pozğunluqları bir qayda olaraq, ürək-damar və hormonal dəyişikliklər, uşaqlığın böyüməsi və qamətin pozulması verir:

• baş və bel ağrıları (seçim preparatı parasetamoldu, aspirin olmaz);
• ürəkbulanma və qusma (az-az lakin tez-tez yemək məsləhət görülür);
• qəbizlik (bitki tərkibli qidalara üstünlük verilir);
• ayaq venalarının varikoz genəlməsi (elastik corab geyinilməli və mümkün qədər ayaqlar yuxarı vəziyyətdə saxlanılmalıdır).

Vaxtından qabaq doğuşun əlamətləri

Bütün hamilə qadınlar vaxtından qabaqkı doğuş əlamətlərini bilməli və onları müşahidə etdikdə təcili şəkildə həkimə müraciət etməlidirlər.

Onlara aiddir:

• dölün 1 saatda 4 dəfədən çox və 30 saniyədən artıq davam edən xaotik hərəkətləri;
• qarnın aşağısında saatda 4 dəfədən çox və 4 saniyədən artıq davam edən sancışəkilli ağrılar;
• qarnın aşağısında periodik dartıcı ağrı;
• cinsiyyət yollarından gələn ifrazatın xarakterinin dəyişməsi və ya qanlı ifrazat;
• ürəkbulanma, qusma, ishal.

Doğuşa fiziki və psixoloji hazırlıq

Doğuşa düzgün münasibəti və özünəinamı qadın bütün hamiləlik boyu özünə təlqin etməlidir. Bunu gələcək analar üçün olan kurslarda və əlavə materiallarla tanış olmaqla etmək olar. Kursda sizə düzgün tənəffüs üsulunu öyrədəcək, doğuşda iştirak edən əzələ və bağları məşq elətdirən hərəkətləri göstərəcəklər.

Yüngül fiziki gərginlik fəsadlaşmamış hamiləliyi olan bütün qadınlara lazımdır. Bunun üçün gəzmə, üzmə və ya xüsusi aerobika kursuna getmək olar.

Çalışın həkimlərin məsləhətlərinə əməl edəsiniz və həyatdan zövq alasınız.

Hamiləlik müddətinin, təxmini doğuş vaxtının hesablanması kalkulyatoru

Doğuş tarixinin hesabanması

Sonuncu aybaşının ilk gününü daxil edin:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 Yanvar Fevral Mart Aprel May İyun İyul Avqust Sentyabr Otyabr Noyabr Dekabr 2022 2023

Hesabla