Müasir insanın öz orqanizmini tanımamağı düzgün deyil. İnsan orqanizminin bu və ya digər orqanlarının hansı funksiyalar yerinə yetirdiyini başa düşmək çox vacibdir. Xüsusən məsələ vacib və unikal orqanlar olan – çoxalma üzvlərinə aid olduqda. Məktəbdə anatomiya kursunda materialı yaxşı mənimsəyənlərə bu məqalə yeni heç nə verməyəcək. Diqərləri üçün isə biz çalışacağıq bu gözəl mənzərəni qısa açıqlayaq...

Qadının cinsi orqanları uşaqlıq yolu ilə əlaqələnən xarici və daxili üzvlərə bölünür. Xarici cinsiyyət orqanlarına böyük cinsiyyət dodaqları – tüklərlə örtülü, yuxarıda və aşağıda birləşən iki dəri büküşü aiddir. Kiçik cinsiyyət dodaqları – böyük cinsiyyət dodaqlarının arasında yerləşib, uşaqlıq yoluna girişi bağlayan selikli qişanın elastiki büküşləridir. Kiçik cinsiyyət dodaqlarının büküşləri klitoru – kiçik, lakin çox həssas və vacib orqanı tam və ya hissəvi örtür.

Xarici cinsiyyət orqanları

Böyük və kiçik cinsiyyət dodaqlarının altında iki dəlik var. Onlardan birincisi 3-4 mm diametrli, klitordan bir qədər aşağı yerləşir və sidik kanalının (uretranın) xarici dəliyi adlanır, hansı ilə ki, sidik xaric olur. Ondan bilavasitə aşağıda 2-3 sm diametrində ikinci dəlik yerləşir – bu qızlıq pərdəsi ilə örtülü olan (və ya nə vaxtsa örtülmüş) uşaqlıq yolunun girişidir.

Qızlıq pərdəsi aypara formasında, 0,5-2 mm qalınlığında nazik pərdə olub daxili cinsiyyət orqanlarını infeksiyadan qoruyur. Uşaqlıq yolu – asan genələn, 7-8 sm uzunluğunda, boruşəkilli əzələvi orqandır. Uşaqlıq yolunun divarları, uşaqlıq boynu kanalı və uşaqlıq boşluğu selik ifraz edən vəzlərlə örtülüdür, hansı ki, normal uşaqlıq yolunu islatmaqla yanaşı, həm də "bioloji zibildən" (ölmüş hüceyrələr, bakteriyalar və s.) təmizləyir.

Daxili cinsiyyət orqanları

Daxili cinsiyyət orqanlarına uşaqlıq, iki uşaqlıq borusu və iki yumurtalıq aiddir.

Uşaqlıq – armud formasında boşluqlu əzələvi orqan olub, iki hissədən ibarətdir: uşaqlıq cismi və boynu. Uşaqlığın cismi kiçik çanağın mərkəzində asılmış vəziyyətdədir, boynu isə uşaqlıq yoluna çıxaraq qadının xarici və daxili cinsiyyət orqanlarını birləşdirib vəhdət yaradır.

Kəsikdə uşaqlıq zirvəsi aşağı baxan üçbucağa bənzəyir. Aşağı dəlik uşaqlıq boynu vasitəsilə uşaqlıq yoluna açılır, iki yuxarı dəliklər isə uşaqlığı 13 sm uzunluöunda iki uşaqlıq boruları vasitəsilə qarın boşluğu ilə əlaqələndirir. Borunun yumurtalığın yanındakı ucu qıf şəklində genəlir. Boruların mənfəzi xüsusi qişa ilə örtülüdür, hansı ki, xovları daimi hərəkət edərək yetişmiş yumurtahüceyrəni yumurtalıqdan uşaqlığa doğru aparır.

Yumurtalıqlar göyərçin yumurtası formasındadır. Xüsusi bağların köməyilə onlar kiçik çanaqda uşaqlıq borularının qıflarına bilavasitə yaxın yerdə asılmışlar. Hər menstrual tsikldə yumurtalıqda (sağ və ya solda) yumurtahüceyrə yetişir, onu tərk edərək öz funksiyalarını yerinə yetirməyə yollanır.

Qadının cinsi orqanları, süd vəziləri də daxil olmaqla, saat kimi dəqiq işləyən möhtəşəm mexanizm təşkil edir. Bu mexanizm onun çoxalmasını təmin etməklə, insan növünün davam etdirilməsinin qaydına qalır.