Ana südü ilə problem adətən uşaq doğulandan sonrakı ilk həftələrdə yaşanır.

Ümumi məlumat

Südermə zamanı yarana biıən diskomfort və ya digər xoşagəlməz hisslərə, heç bir halda onu dayandırmaq səbəbi kimi baxmaq olmaz. Əksinə, südverməni öznün və uşağın sağlamlığı xətrinə davam etdirmək lazımdır.

Əgər uşaq dodaqları ilə məməciyin kənarından tutarsa, məməciklər iltihablaşar və çatlaya bilər. Tez-tez yuduqda da dəri quruyur və çatlaya bilər. Məməciklərin iltihablaşmaması üçün, nəzarət etmək lazımdır ki, əmizdirmələrarası dövrdə o quru qalsın, amma südü silmək olmaz, çünki, o, məməciyi yağlı saxlayır.

Süd durğunluğu zamanı süd vəzləri bərkiyir, ağrılı olur. Nəticədə məməciklər gərginləşir və uşaq da əmə bilmir. Şişkinlik südün axmasına mane olur və uşaq lazımi miqdarda qida ala bilmir. Əmizdirmədən öncə məməciklərin masajı və sağma, süd vəzlərindəki yaranan durğunluğu götürməyə imkan verir.

Süd durğunluğu, mastit (süd vəzlərinin iltihabı) və absses (süd vəzlərində irinli iltihab) süd vəzlərinin iltihabının müxtəlif mərhələləridir. Əvvəlcə süd vəzlərində bərkimə əllənir, onun üzərində dəri qırmızımtıl rəng alır, döşə əllə toxunduqda ağrılı olur, titrətmə ola bilər.

Bərkimə süd kanallarında südün yığılması ilə əlaqədardı. Belə diskomfortdan qurtulmaq üçün, qidalandırma vaxtını və tezliyini artırmaq və uşağa əvvəlcə problemli döşü vermək kifayət edə bilər. Döşün yumşaq masajı, yedizdirdikdən sonra südün requlyar sağılması, isti prosedurlar xoşagəlməz hissləri azaltmağa kömək edir.

Əgər əlamətlər qalırsa, mastit və absses yarana bilər, ona görə də müalicəni birinci əlamətlər ortaya çıxan kimi başlamaq vacibdir. Əgər bərkimə sutka ərzində qalırsa və ümumi əlamətlər keçmirsə, təcili həkimə müraciət etmək lazımdır. Mastit südü zəhərləyə bilər və o zaman siz uşağı xəstə döşlə qidalandıra bilməzsiniz. Bu problemi həll etmək üçün həkim antibiotik kursu yazır, ya da irini cərrahi yolla çıxartmağa qərar verə bilər.
Bəzi analar narahat olur ki, onların lazımi miqdarda südü yoxdur, amma əslində hər şey qaydasındadır.

Süd çatışmazlığının səbəbləri qeyri-düzgün qidalandırma, gec-gec yedizdirmə, məməciyin infeksiyaları, stres, yorğunluq, həmçinin qadının qorxu və şübhələridir.

Səbəbləri

Məməciklərin ağrılı olmasının səbəbləri yedizdirmə zamanı uşağın düzgün  olmayan vəziyyəti, səhv qidalandırma texnikası, məməciklərə pis qulluq, yedizdirmədən sonra tam sağılmaması, məməciklərin çox quru və yaş olması, həmçinin uşağın məməciyi çeynəməsi, sabun və ya məhlullardan həddən artıq istifadə edilməsidir, hansı ki, dərinin təbii yağ örtüyünü zədələyir.

Süd vəzlərinin bərkiməsi, daimi süd axması, süd durğunluğu o vaxt baş verir ki, uşaq pis yeyir, ana qidalanmanı yaddan çıxarır və ya sıx büstqalter geyinir.

Əlamətləri

Südün təbii yığılması zamanı məməciklərdə yaranan qısamüddətli ağrıları ev şəraitində götürməyə çalışmaq lazımdır.

Həkimə aşağıdakı hallarda müraciət etmək lazımdır: əgər ağrı hissi 48 saatdan çox davam edərsə, əgər uşağa 3 saatdan bir süd vermək imkanı olmazsa, ağrı uşaq məməciyi tutan andan ilk dəqiqələrə qədər davam edərsə, məməcikdə ağrı bir həftədən çox çəkərsə, məməciklər çatlayıb və qanadıqda, döşdə ağrı, bərkimə olduqda xəstənin ağır vəziyyətində və temperaturun 37,5 C-dən yuxarı olduqda.

Siz nə edə bilərsiniz

Süd durğunluğu zamanı axını yaxşılaşdırmaq məqsədilə döşə bir neçə dəqiqəlik isti kompres qoyun, ehtiyyatla masaj edin, tez-tez yedizdirin (hər 1-3 saatdan bir), südü sağın.

Məməciklər ağrılı olduqda döşü ehtiyyatla masaj edin ki, südün axını stimulyasiya olunsun, uşağı ən az ağrılı döşlə yedizdirməyə başlayın, tez-tez və qısa müddətə, hər döşü 10-15 dəqiqədən artıq olmayaraq qidalandırın. 
Xəstəlik əlaməti yarandıqda və ya şişkinlik, bərkimə əmələ gələrsə həkimlə məsləhətləşin.

Həkim nə edə bilər

Həkim düzgün qidalandırma texnikasını öyrədəcək ki, problemlər yaranmasın. Lazım olarsa müalicə yazacaq. Nəzərə almaq lazımdır ki, gecikmiş hallarda cərrahi əməliyyata ehtiyac yarana bilər.

Profilaktik tədbirlər

Uşağı doğulduqdan sonra döşə mümkün qədər tez qoymaq lazımdır. Düzgün qidalandırmanı öyrənin. Uşaq yeyib qurtardıqdan sonra, barmağınızı onun ağzının qırağına qoyun, bu onu döşdən ayırmağa kömək edəcək.

Yedizdirərkən döşlərinizi növbələyin, qoyun uşaq nə qədər istəyir, o qədər yesin, daha bəzi kitablarda yazılan qədər yox.

Müxtəlif vəziyyətlərdə uşağın qidalandırılması (məsələn, yanı üstə, uşaq çarpayıda olarkən) məməciklərə yükü bərabər bölməyə kömək edər və ağrı hissini azaldar.