FOTO: Hamiləliyin birinci trimestrində görülməli olan 9 vacib iş

Hamiləliyin birinci trimestri (1-13-cü həftələr) — ana və gələcək uşaq üçün ən vacib dövrdür. Məhz bu zaman uşağın ürəyi, ağciyərləri, onurğası, başı və ətrafları formalaşır. Bundan başqa, birinci trimestrin sonuna cift və göbək ciyəsi əmələ gəlir. Qadınların əksəriyyəti bu dövrdə öz əhvallarında elə bir dəyişiklik hiss etmir. Üstəlik, çoxları üçün hamiləlik gözlənilməz olur. Çünki, bu barədə yeni xəbər tuturlar. Amma hamiləliyin birinci trimestrində 9 vacib iş var ki, onlara mütləq diqqət yetirmək lazımdır.

Baxış və skrininq müayinəsi

Əgər sizin hamiləliyiniz normada və fəsadsız keçirsə, birinci ultrasəs müayinəsi 10-14-cü həftələr arasına planlaşdırılır. Belə skrininq prenatal adlanır və uşaqda qüsurların aşkar edilməsinə yönəlir.

USM-də ürək ritmi və uşağın inkişaf mərhələsi yoxlanılır. Müayinə təxminən 20 dəqiqə davam edir, amma, əgər uşaq baxış üçün rahat oturmazsa, prosedur daha çox çəkə bilər. Ginekoloqda ilk baxış zamanı cinsiyyət yollarının vəziyyəti və dəqiq hamiləlik müddəti təyin olunur.

Qeydiyyata düşmə

Hamilə olduğunuzu bilən kimi öz müalicə həkiminizə xəbər verməlisiniz ki, sizi mama-ginekoloqun ilk qəbuluna yazsın. 8-12-ci həftələrdə qadın məsləhətxanasında qeydiyyata durmalısınız.

Birinci görüşdə ginekoloq sizdən xroniki xəstəliklərin olmasını, həyat tərzi və əvvəlki hamiləliklərin necə keçməsi barəsində soruşacaq. O, arterial təzyiq, çəki və boyu fiksasiya etməlidir. Bu məlumat əsasında cari hamiləlik dövründə nə yeməli olduğunuz və ümumiyyətlə özünüzə necə qulluq eləməli olduğunuz haqqında məsləhətlər veriləcək.

Vitaminlərin qəbulu

"Böyük beşlik" preparatları qəbul etməlisiniz: fol turşusu, kalsium, dəmir, sink və bitki lifləri. Mayalanmaya qədər və hamiləliyin ilk altı həftəsində ən vacib vitamin fol turşusu (B9 vitamini) hesab edilir, hansı ki, onurğa beyninin inkişaf qüsuru riskini 70%-ə qədər azaldır.

Fol turşusunun gündəlik norması — 400-600 mg-dır, paxlalı və dənli bitkilərdə, meyvələrdə, kələmdə, quş ətində, dəniz məhsullarında olur. Lakin qida məhsullarında olan fol turşusu orqanizm tərəfindən yaxşı mənimsənilmədiyindən, onu tablet formasında qəbul etmək məsləhət görülür.

Sizin kalsiuma olan gündəlik normanız — 1200 mg-dir. O, yağsız süd məhsullarında, tərəvəzdə, yumurtada, portağal şirəsində olur. Nəzərə alsaq ki, uşaq kalsiumu ananın bədənindən alır, bu mineralın qəbulu sizin sümük toxumanızı qorumağa kömək edəcək.

Qanın həcmini artırmağa kömək edən dəmirə tələbat (norma — sutkada 30 mg) hamiləliyin üçüncü trimestrində həlledici rol oynayır. Onun orqanizmdə yaxşı sovrulmasını təmin etmək üçün dəmirlə zəngin qidalar C vitamini ilə eyni vaxtda qəbul edilməlidir.

Siqaret və alkoqoldan imtina

Siqaretçəkmə hamiləlik vaxtı ürəkbulanma verir, açılış, erkən doğuş və uşaqlıqdankənar hamiləlik riskini artırır. Passiv siqaretçəkmə də uşağın inkişafına təsir edə bilər. O, aşağı çəkili zəif uşağın doğulmasına səbəb ola bilər.

Əgər alkoqol istifadə etməli olsanız, çalışın bu birinci trimetrdə olmasın. Hamiləliyin ilk 12 həftəsində alkoqol istifadəsi açılış riskini artırır. Bu müddətdən sonra həftədə bir bokal çaxırdan ziyadə içmək olmaz.

Qidanın korreksiyası

Sağlam, balanslaşdırılmış qida ilə siz özünüzə və uşağınıza lazım olan bütün qidalı maddələri almış olursunuz. Birinci və ikinci trimestrdə orqanizmə artıq kalori lazım deyil, qida sağlam olmalıdır. Həftədə 300 g-dan çox çəki artırmaq olmaz. Gündə 4-6 dəfə qidalanma rejiminə əməl etmək vacibdir.

Tərkibində uşağın inkişafına mənfi təsir edə biləcək mikroblar saxlaya bilən bütün məhsulları məhdudlaşdırmaq lazımdır. Bu siyahıya bəzi pendirlər (bri, kamamber) və digər süd məhsulları, çiy ət, qaraciyər, paştet və həmçinin dəniz məhsulları daxildir. Hamiləlik dövründə kofeintərkibli içkilər – yaşıl çay və kofenin istifadəsini azaltmaq tövsiyə olunur.

Hamiləlik dövründə necə qidalanmaq lazım olduğu haqqında daha ətraf ətraflı məlumatı eyni adlı məqaləmizdən oxuya bilərsiniz.

Yaxşı dincəlmə

Adətən birinci trimestr ərzində yorğunluq və hətta üzülmə hiss olunur. Bu onunla izah olunur ki, sizin bədəniniz tez dəyişən hormonal balansa uyğunlaşır. Çalışın heç olmasa həftədə 2-3 dəfə tez yatasınız.

Daha çox dincəlməyə çalışın, yüngül musiqiyə qulaq asaraq və ya kitab oxuyaraq, telefonu söndürün və işi unudun. Uşaq doğulandan sonra sakit yuxuya həsrət qalacaqsınız. Bu səbəbdən indi nə qədər ki imkan var, ondan zövq alın.

Qəbul edilən dərmanların yenidən qiymətləndirilməsi

Dərmanlarla çox ehtiyatlı olmaq lazımdır, çünki, onlar sizin uşağınıza zərər verə bilər. Onların əksəriyyəti ciftdən keçərək dölə daxil olur və onun inkişafına mənfi təsir göstərə bilir.

Bütün preparatların qəbulundan öncə onun hamilə qadına ziyan verə biləcəyini öz terapevt və ya ginekoloqunuzla dəqiqləşdirin. Əgər dərmanın qəbuluna çox ciddi ehtiyac yoxdursa, ən yaxşısı ondan tamamilə imtina etməkdir.

Hamiləlikdə antibiotik qəbulu haqqında daha ətraflı eyni adlı məqaləmizdə oxuya bilərsiniz.

Hamilələr üçün paltarların alınması

Böyümüş və həssaslaşmış süd vəzləri hamiləliyin ilk əlamətlərindən biridir. Əgər sizin büstqalterləriniz hər-hansı bir narahatçılıq verirsə, onu ümumiyyətlə istifadə etməyə bilərsiniz. Çalışın hamiləliyin 1-ci trimestrində özünüzə yaxşı, keyfiyyətli rahat saxlayan, təbii materiallardan, məsələn, pambıqdan hazırlanmış büstqalter seçəsiniz. O, dəri dartılmalarında kömək edəcək və kürəyə və belə düşən yükü azaldacaq.

Hamiləlik dövründə böyük ölçülü alt tuman geyinmək lazımdır ki, qasıq nahiyələrini sıxmasın. Adətən qarın böyüdükcə, ayaqlar da böyüyür, bu səbəbdən alt paltarı onları da sıxmamalıdır. Paltarlar yüngül, nəfəs alan materialdan hazırlanmalıdır.

Çanaq dibi əzələlərinin möhkəmləndirilməsi

Çanaq dibi əzələləri üçün məşqlər Kegel hərəkətləri adlanır, hansı ki, sizi həm hamiləlik dövründə, həm də uşaq doğulduqdan sonra uroloji problemlərdən qoruyacaq. Öz müalicə həkiminizdən xahiş edin ki, sizə Kegel hərəkətlərinin necə edilməsini öyrətsin.

Qeyd etmək lazımdır ki, bu kompleks açılış, erkən doğuş və ya cərrahi əməliyyat keçirmiş qadınlara məsləhət görülmür. Kegel hərəkətləri doğuş zamanı əhəmiyyətlidir — onları bilməklə uşağın doğuş yolundan keçməsini əngəlləyən əzələləri daha asan boşaltmaq mümkündür.