Hər gün 9:00-dan 16:00-dək
Bazar günü işləmirik

Bizim məsləhətlərlə

Sağlam olun

Hormonların harmoniyası ömrü uzadır! Ginekoloqla müsahibə. Birinci hissə

FOTO: Hormonların harmoniyası ömrü uzadır! Ginekoloqla müsahibə! Birinci hissə.

Nə üçün 35 yaşından sonra qadının bədəni və üzü kəskin dəyişir? Niyə pəhriz və requlyar məşqlərə baxmayaraq biz arıqlaya bilmirik? Nə üçün yaş artdıqca qadın kökəlir? İlk qırışlar yarandıqda kimə müraciət etməli? Bu və digər suallara ali dərəcəli cərrah mama-ginekoloq dr. Ramilə Abbaszadə cavab verir.

Bizim hər birimiz mümkün qədər gözəl, sağlam və cazibədar qalmaq istəyirik! Bəs bunun üçün nə etmək lazımdır?! İdmanla məşğul olmaq? Düzgün qidalanmaq? Kosmetoloqa getmək? Pozitiv fikirləşmək? Meditasiya etmək? Bizim müsahibimiz – ali dərəcəli cərrah mama-ginekoloq dr. Ramilə Abbaszadə hesab edir ki, qadın ilk öncə başa düşməlidir ki, öz həyatına yalnız özü cavabdehdir və heç kəs onun yerinə heç nə etməyəcək. İkincisi, əlbəttə ki, yaxşı ginekoloq-endokrinoloqla "dostlaşmaq" lazımdır. Çünki uzunömürlülük əsasən qanın hormonal və biokimyəvi tərkibindən asılıdır. Düzdür, bizim ölkədə qadınların çoxsu özləri demiş "hormona oturmaqdan" qorxurlar. Belə narazılıqlara saytımızın rəhbəri Ramilə xanım adətən özünün xoşbəxt xəstələrindən misal gətirir, onların arasında çox yaşlı qadınlar da var. O, yalnız təəssüf edir ki, bu işə 20-30 il əvvəl başlanmayıb. Ramilə xanım hesab edir ki, bu halda nəticə daha gözəl olardı. Amma bizim hər birimizin bu vaxtı qaçırmamaq şansımız var. Öz hormanlarınız haqqında nəyi bilməlisiniz – bu məqalədə oxuyun!

Müxbir: Mən fikir vermişəm ki, bir qədər yaşa dolduqda qadınlar həmişə eyni cür danışırlar, "mən həmişə cavan, gözəl olmuşam, mənə həmişə az yaş veriblər, lakin ... birdən, gözəl bir səhər ayıldım və başa düşdüm ki, yaşlanmışam!" Bu niyə belə olur?

Dr. Ramilə Abbaszadə:  Həqiqətən bu, qadınlarda kişilərə nisbətən qəflətən baş verir. Və adətən 38 yaşında olur. Çünki 35 yaşından sonra bizdə kişi cinsi hormonunun miqdarı azalmağa başlayır və qadın özündə elə dəyişikliklərlə rastlaşır ki, bizim ölkədə bu barədə danışmaq qəbul olunmayıb. Məsələn, o deyir ki, "bilirsinizmi, mən əvvəllər kişilərlə asan münasibət qurardım, mənim parlaq seksual həyatım var idi, lakin birdən, necə oldusa, hər şey karyera ilə əvəz olundu". Bu nədir? Bu qadın orqanizmində baş verən hormonal dəyişikliklərdir, hansı ki, onu menopauzaya, yəni reproduktiv dövrün sonuna hazırlayır.

Müxbir: Bəlkə bu normaldır... ya bununla mübarizə aparmaq lazımdır?

Dr. Ramilə Abbaszadə: Əvvəllər qadınlar reproduktiv yaşı başa çatdıqdan sonra çox yaşamırdılar. Bəs indi nə baş verir? İndi qadının reproduktiv yaş dövrü sosial aktivliyinin maksimal vaxtı başa çatır. O, yalnız indi karyerasında nəticələr əldə edib, maliyyə azadlığı qazanıb, onu başa düşən həyat yoldaşı var, uşaqları böyüyüb, artıq onların dalınca düşmək lazım deyil. Qadının hisslərinə görə həyat yalnız indi başlayır. Lakin hormonal fona görə – başa çatır. Buna görə belə uyğunsuzluq yaranır. Yəni müasir qadın özünü yaxşı hiss etmək, gözəl görünmək istəyir, lakin təbiət öz əsas işini gördükdən sonra bunun əleyhinə işləyir...

Müxbir: Yadıma tanış həkimin bir sərt fikri düşdü. O, belə deyirdi: "Doğduqdan sonra qadınlar təbiətin tullantılarıdır!" Yəni, bu həqiqətən belədir?!:(

Dr. Ramilə Abbaszadə: Təssüf ki, sərt olsa da, bu həqiqətən çox dəqiq deyilib! Təbiətdə buna yaxşı misal var: losos balığı. Losos nerestdən sonra ölür. Yəni, bütün reproduktiv məsələləri həll etdikdən sonra, onda hormonların səviyyəsi kəskin düşür, damarlarda sürətli ateroskleroz yaranır və nəticədə – ölüm baş verir.

Sual yaranır: "Bəs niyə belə olur?" Axı qadın 35 yaşında özünü şəxsiyyət kimi tanıyır, uzun və xoşbəxt ömür sürmək istəyir, amma...

Müxbir: Amma təbiət deyir: "Artıq bəsdir!"

Dr. Ramilə Abbaszadə: Bəli. Məhz ona görə də qadın bütün mümkün üsullarla “vaxtı dayandırmağa” çalışmalıdır.

Müxbir: Əksər qadınlar ilk dəfə yaş dəyişikliklərini görən kimi kosmetoloqa qaçırlar. Amma aydındır ki, biz yalnız xarici görünüşümüzü, özü də müvəqqəti dəyişdiririk. Daxilən isə orqanizm qocalmaqda davam edir...

Dr. Ramilə Abbaszadə: Düzdür. Axı hamı həkim deyil, başa düşə bilmirlər ki, onlara nə olub. Biz hansısa xarici əlamətlərə fikir veririk. Görürük ki, üzümüzdə sallanma yaranıb. İlk fikrimiz: "Hara gedək? Kosmetoloqa! Bura bir az gel vurduraq, botoks elətdirək". Yəni, biz həqiqətən yalnız xarici əlamətlərə fikir veririk, başa düşmürük ki, onların səbəbi daxildədir.

Müxbir: Bəs onda nə etməli? 

Dr. Ramilə Abbaszadə: İlk öncə aybaşı tsiklinə diqqət yetirmək lazımdır. Çox zaman qadın öz tsiklinə nəzarət etmir. Sonra da bəlli olur ki, onda aybaşı gah 34, gah da 21 gün davam edir. Bax, tsiklin belə dəyişməsi – yumurtalıqların üzülməsinin ilk əlamətidir. Bu ilk siqnaldır ki, orqanizm bizə verir.

VACİBDİR!!! Əgər tsikl oynamağa başladısa, onda mütləq ginekoloqa müraciət etmək lazımdır. Ən effektivi — tsiklin birinci fazasında qanda hormonları təyin edib, yumurtalıqların necə işləməsini yoxlamaqdır.

Yəni 3-5-ci gün qanın multisteroid profili yoxlanılmalıdır. Bu analizlər orqanizmin hazırkı vəziyyəti haqqında nəticə çıxarmağa kömək edir.

Müxbir: Yaxşı. Biz bu analizləri verdik, sonra yaxşı ginekoloq tapırıq?

Dr. Ramilə Abbaszadə: Adi ginekoloq yox, ginekoloq-endokrinoloq...

Müxbir: Yaxşı... Biz yaxşı ginekoloq-endokrinoloq tapdıq. Analizlər verdik, nəticələri aldıq. Bəs sonra?

Dr. Ramilə Abbaszadə: Sonra biz baxırıq görək nəyi düzəltmək olar. Bizdə tez-tez mikroelement defisiti olur. Məsələn yod çatışmazlığı. Bu səbəbdən qalxanvari vəz hormonlarının səviyyəsi bir qədər azalmış olur. Bu hələ vəzin problemi deyil, yalnız yod çatızmazlığıdır. Belə olanda mən məsləhət görürəm ki, qida rasionuna yod, omeqa əlavə olunsun. Yəni qida əlavələri lazımdır. Bunlar hələ hormon deyil, yalnız qida əlavələridir. Əgər analizlərdə kənara çıxmalar varsa, deməli zərgər ehtiyatlığı ilə onları düzəltmək lazımdır. Bizdə deyildiyi kimi sizə "hormona oturmaq" tamamilə vacib deyil.

Müxbir: Həqiqətən, hormonal terapiyaya mənfi münasibət var. Hətta deyərdim ki, qorxu var...

Dr. Ramilə Abbaszadə: Mən izah edərəm, niyə. Hormonal terapiyaya mənfi münasibət keçmişdən gəlir, bizim analarımızın gördüklərindən. Onlar nə görürdülər? Piyli, ödemli, tüklü qadınları. Ancaq bu qadınlar ağır sistem xəstəliklərini müalicə etmək üçün qlükokortikoidlərdən istifadə etməyə məcbur olmuşlar. Bu tamamilə başqa qrupdur. O hormonlar da tamam başqa hormonlardır.

Amma biz hormon sözünü yerdə qalan qrupların hamısına proyeksiya edirik. İnsulin də hormondur. Lakin diabetiklər ondan şikayət etmirlər. Onsuz yaşamaq sadəcə mümkün deyil!

Əlbəttə, hormonlarla işləyərkən ehtiyatlı olmaq vacibdir. Artıq olmaz, yalnız çatışmayanı bərpa etmək vacibdir.

Yəni hormonların harmoniyası, müvazinəti vacibdir, hansı ki, pozulduqda qadın özünü pis hiss edir. Buna görə hormonal terapiya ilə məşğul olan həkim üçün vacib məsələ, elə optimal müalicə sxemi seçməkdır ki, nəticədə qadın özünü yaxşı hiss etsin.

Müxbir: Bəs hormonal terapiya nə qədər davam etməlidir? Ömür boyu? Hormon qəbul edən qadın həkimə nə qədər getməlidir?

Dr. Ramilə Abbaszadə: Əgər əksgöstərişlər yoxdursa, hormonal terapiya uzun müddət davam edə bilər. Həkimə vizitə gəldikdə isə... Məsələn, məndə elə pasientlər var ki, hər ay deyil, yarımildə, bir ildə bir dəfə yanıma gəlir. Bu da kifayət edir ki, hamı razı qalsın və müalicə nəticə versin.

Müxbir: Deyin görüm, belə olurmu ki, sizə pis vəziyyətdə, dərisi sallanmış, sacları solğun, dırnaqları tökülmüş qadın müraciət edir. Sonra o həyatına hormonal terapiyanı daxil edir və göz önündə canlanır?

Dr. Ramilə Abbaszadə: Əlbəttə! Mən təkrar gələn qadınların dediklərini çox həvəslə yazardım. Lakin həkim sirrini saxlamalıyam. Bir şeyi deyə bilərəm: müalicədən sonra qadınların çoxunun gözləri parlayır. Çox tez-tez gözləri sönük qadınlar gəlir. Mən bir peşəkar kimi bilirəm ki, bu, cinsi hormonların defisitindən irəli gələn, göz yaşı ifrazının azalması ilə əlaqədardır. Müalicədən sonra görürəm ki, sönük, bulanıq gözlər birdən aydın, parlaq və canlı olur.

Müxbir: Bu müalicə bütün qadınlara kömək edə bilər?

Dr. Ramilə Abbaszadə: Bəli. Heç bir qadın deyə bilməz ki, "mənə artıq heç nə kömək edə bilməz". Hamıya kömək etmək olar, çünki indi bundan ötrü hər şey var: həm farmakoloji, həm də diaqnostik vasitələr. Bizim əlimizdə indi böyük arsenal var. Şəxsən mən, öz peşəkarlığımı dərk edirəm və çox adama kömək edə biləcəyimi anlayıram.

Küçədə, nəqliyyatda getmək çox qorxuludur! Elə hər üç qadından birinin əlindən tutub demək istəyirsən "analiz ver!" Çünki çox tez-tez mən sifətlərin arxasında rəqəmlər görürəm və bilirəm ki, hətta bir tabletin köməyilə bu unudulmuş, sönmüş baxışları qaytarmaq olar. Bu çox yaxşıdır!

Əvəzedici terapiya hamıya tələb olunmur. Kimisinin dəmirə ehtiyacı var, digərinin tsiklini nizamlamaq lazımdır ki, qanaxma olmasın, bəzilərinə hansısa mikroelementlərin defisitini kompensasiya etmək tələb olunur, kimdəsə bütün hormonların total defisitini müalicə etmək lazımdır.

Müxbir: Yəni universal bir vasitə yoxdur.

Dr. Ramilə Abbaszadə: Universal vasitə olmur. Elə bil plastik cərrahdan xahiş edirsən ki, üzü elə dartsın ki, hər yer düzəlsin. Amma belə olmur. Çünki hər pasientə, toxumaya, yaşa, sifətə uyğun unikal əməliyyat var. Elə də hormonal terapiya.

Müxbir: Mənim eşitdiyimə görə, Amerikada hormonal terapiya qadına ayda 1200-1500 dollara başa gəlir.

Dr. Ramilə Abbaszadə: ... Bütün dünyanı deyə bilmərəm... Bizim ölkəyə gəldikdə, preparatların qiyməti elə də baha deyil. Bəzən bu ayda 50 manata, bəzən isə 30 manata başa gəlir, bir az çox və ya az ola bilər. Mənim bir pasientim var – imkanlı xanımdır – o, mənə deyir:  "Ramilə xanım, axı bu nədir? Camaata necə deyəcəm ki, siz məni ayda 20 manata müalicə edirsiniz!"  

Mənim pasientlərim arasında təkcə biznesvumenlər deyil, hətta böyük kompaniyaların rəhbərləri da var. Satıcılar, müəllimələr, hətta həkimlər də var. Belə də olmalıdır. Çünki hormonal terapiya almağa hər bir qadın layiqdir.

Müayinələrin qiyməti baha ola bilər. Lakin bunu ildə bir dəfə etmək lazımdır. Yəni, ildə bir dəfə müayinəyə 150 manat xərcləməklə, biz artıq seçim edib işləyə bilərik. Amma bu da sağlam, xoşbəxt və sərbəst olmaq üçün elə də böyük qiymət deyil. Xoşbəxtlik adətən daxili hisslərə bağlıdır, bu isə hormonların səviyyəsindən çox asılıdır!

Müsahibənin ikinci hissəsilə burada tanış ola bilərsiniz.

Həmçinin oxuyun:

 

Ginekoloqa sual ver

Bizim qiymətlərimiz

Hamiləliyin hesablanması

Cinsin hesablanması

Konsultasiya üçün
qəbula yazılın

*Adınızı və telefon nömrənizi mütləq yazın

Qəbula yazıl

Əməliyyat uğurla başa çatdı. 20 dəqiqə müddətində sizinlə əlaqə saxlayacağıq.

Diqqət!

Saytda verilən məlumatlar yalnız informasion xarakter daşıyır. Özbaşına müalicə sizin sağlamlığınıza ziyan vura bilər! Hər bir məsələ barəsində öz müalicə həkiminizlə əlaqə saxlayın.