Qadınlarda ən təhlükəli xəstəlik – bədxassəli şişdir. Onun profilaktikası iki istiqamətdə aparılır: erkən diaqnostika və şişönü xəstəliklərin vaxtında aşkar edilib müalicəsi.
Bu məqalədə biz süd vəzin quruluşu, inkişafı və funksiyalarından danışacağıq.
Süd vəzi xəstəliklərinin erkən diaqnostikası və adekvat müalicə problemləri son vaxtlar aktuallaşıb. Çünki, bu patologiyaların yayılması durmadan artır. Beynəlxalq Səhiyyə Təşkilatının məlumatlarına görə, qadınların 30-70%-ində süd vəzlərinin qeyri-xərçəng xəstəlikləri aşkar olunur. Bunların arasında ən geniş yayılmışı – mastalgiyadır.
Süd vəzlərinin bütün xəstəlikləri arasında fibroz-kistoz xəstəlik və ya fibroz-kistoz mastopatiya ən çox rast gəlinənidir. O, təxminən qadınların 30%-ində müşahidə olunur və 30 yaşına qədər qadınların 25%-nin ginekoloqa müraciət etməsinin əsas səbəbidir. Xroniki ginekoloji xəstəliklərdən əziyyət çəkən qadınlar arasında mastopatiya 30-70% halda aşkarlanır.
Döşdə ağrı və ya mastalgiya – elə bir vəziyyətdir ki, qadınların 70%-i bu və ya digər şəkildə, onunla rastlaşır. Diskomfort onların yarısına cinsi aktivliyi azaltmağa məcbur edir, təxminən 12%-inə isə, gündəlik həyat fəaliyyəti ilə məşğul olmağa mane olur. Hər on qadından birində ağrılı vəziyyət ayda 5 gündən çox çəkir. Bu problem nə cür yaranır və onunla necə yaşamalı? Gəlin araşdıraq.
Aqalaktiya – ana südünün olmaması və ya çox az miqdarda olmasıdır. Patologiya süd vəzi hüceyrələrinin sekresiya qabiliyyətinin azalması nəticəsində baş verir. Bu vəziyyətin başqa bir səbəbi – yenidoğulmuşun əmməsinə cavab olaraq süd istehsalı refleksinin olmamasıdır. Aqalaktiyanın nəticəsi – ana südü ilə normal qidalandırmanın mümkünsüzlüyüdür.
Qadınlarda süd vəzlərinin həcm və forması fərdidir və həyat boyu dəyişə bilər. Müxtəlif faktorların təsirindən cinsi yetişmə dövründə onların böyüməsi yarımçıq dayanır. Belə vəziyyət hipomastiya adlanır. Adətən bu laktasiya dövrünə təsir etmir və yalnız kosmetik defektdir. Lakin, bir çox qızlar döşlərin kiçik olmasına görə narahatçılıq keçirir və bu defekti düzəltmək üçün üsullar axtarır.
Laktostaz, yəni, süd durğunluğu – ana südünün axacaqlarla hərəkətinin dayanmasıdır. Bu patoloji vəziyyətdən ilk dəfə doğan qadınlar daha çox əziyyət çəkir. Xəstəlik adətən südvermənin ilk üç günündən altı həftəsinə qədər müddətində baş verir. Süd durğunluğunun mənfi nəticəsi – gilə çatlarından vəzin daxilinə düşən mikrobların münbit mühitdə çoxalaraq irinləmə verməsidir.
Süd vəzisinin adenoması əsasən vəzli toxumadan inkişaf edən xoşxassəli törəmədir. Bu problem adətən 30 yaşına qədər qadınlarda rast gəlinir. Şişin diametri bir qayda olaraq 1-3 sm-i keçmir. Çox nadir hallarda törəmə 5 sm-ə qədər böyüyür. Bu halda şişin tərkibində fibroz toxuma olduğu üçün fibroadenoma adlanır.
Hazırda süd vəzilərində patoloji dəyişiklikləri öyrənmək üçün aparıcı instrumental metodlar süd vəzlərinin rentgen mammoqrafiyası və USM-dir.
Süd vəzilərinin diffuz dishormonal xəstəliklərinin xərçəngönü proses kimi qəbul olunmamasına baxmayaraq, onların fonunda bədxassəli şişlər 3-5 dəfə, mastopatiyanın düyünlü formasında isə – 30 və daha çox hallarda inkişaf edir. Buna görə də, xoşxassəli törəmələrin erkən diaqnostikası, bu orqanın xərçənginin müxtəlif formalrının inkişafının qarşısını alan real vasitədir.
"Mastit" termini iki sözdən yaranıb: mastos, yəni döş və -itis şəkilçisi, iltihab bildirir. Beləliklə, mastit – süd vəzisinin iltihabıdır.
80-85% təşkil edən əksər hallarda, xəstəlik doğuşdan sonra başlayır. Nadir hallarda süd verməyən qadınlarda olur. Bəzi hallarda infeksiya hamilə qadınları və yenidoğulmuş uşaqları yoluxdurur.
Qadında süd vəzi xərçənginin yaranmasına müxtəlif risk faktorları təsir göstərir. Onları bilmək sizə bu təhlükədən qaçmağa kömək edəcək.
Öz süd vəzlərinin müayinəsi – onların müntəzəm baxışı və əllənməsidir, hansı ki, struktur dəyişikliklərinin vaxtında aşkar edilməsi üçün aparılır.
Özünümüayinənin əsas məqsədi – süd vəzi xərçənginin vaxtında aşkarlanmasıdır. Süd vəzi xərçəngi qadınlarda ən çox rast gəlinən bədxassəli şişdir və qadınlar arasında bədxassəli şişlərdən ölüm göstəricisinə görə birinci yeri tutur.
Mastopatiya (fibroz-kistoz xəstəlik) – süd vəzilərin dishormonal xəstəliyidir ki, bu zaman onun birləşdirici və vəzli toxumaları böyüyərək bərkləşmə və müxtəlif ölçülü kistlər yaradır.
Əməliyyat uğurla başa çatdı. 20 dəqiqə müddətində sizinlə əlaqə saxlayacağıq.
Saytda verilən məlumatlar yalnız informasion xarakter daşıyır. Özbaşına müalicə sizin sağlamlığınıza ziyan vura bilər! Hər bir məsələ barəsində öz müalicə həkiminizlə əlaqə saxlayın.
