FOTO: Adenomioz və hamiləlik

Son onilliyin ən sirli, çoxdan məlum olan, lakin indiyə qədər tam öyrənilməyən və getdikcə artan xəstəliklərindən biri — endometriozdur. O, adətən reproduktiv yaşlı qadınları xəstələndirir, amma son vaxtlar cavan qızlarda və həmçinin menopauza dövründə olan qadınlarda da rast gəlinir. Bəzi mütəxəssislərin fikrincə endometriozun başlanğıc mərhələsi adenomiozdur, digərləri isə onu sərbəst xəstəlik hesab edir. Endometrioz zamanı hamilə qalıb uşaq doğmaq olarmı? Əvvəlcədən qeyd etmək lazımdır ki, onunla çalışan bəzi həkimlərin fikrincə bu patologiya ümumiyyətlə hamiləliyə təsir eləmir.

FOTO: Yumurtalıqların follikulyar kistası

Follikulyar kista — yumurtalığın follikuldan inkişaf edən şişəbənzər törəməsidir. O, yumurtalığın ən çox rast gəlinən xəstəliklərindəndir. Follikulyar kista şiş deyil, funksional kistalara aid edilir. Onun mayeli möhtəviyyatı törəmənin divarlarını genişləndirərək ölçülərini yalnız böyüdür (bəzən 10 cm-ə qədər), yəni, divarlarda hüceyrələrin patoloji çoxalması olmur. Törəmənin mənfəzindəki maye qeyri-iltihabi xarakterdə olub, tərkibinə görə qan plazmasına bənzəyir.

FOTO: Uşaqlıq boynunun nabot kistaları

Profilaktik ginekoloji baxış zamanı və ya cinsiyyət orqanlarının digər xəstəlikləri səbəbilə həkimə müraciət edən qadınların təxminən 10-20%-ində uşaqlıq boynunda retension tipli nabot kistaları aşkar olunur. Retension kista digər orqanlarda da inkişaf edə bilər. O, şişəbənzər törəmələr olub, vəzin axacağının bağlanması səbəbindən istehsal etdiyi şirənin mənfəzində toplanması nəticəsində yaranır.

Uşaqlıq boynu törəmələri son vaxtlar aktual problemə çevrilib. Bu onunla izah olunur ki, xoşxassəli şişlərin kifayət qədər yüksək bədləşmə riski var və bütün dünyada xərçəng xəstəliyindən ölənlərin sayı durmadan artır.

Uşaqlıq mioması və ya leyomioma, miometriumun (uşaqlığın əzələ qatı) xoşxassəli hormonal (estrogen- və progestrondanasılı) şişi olub, saya əzələ toxumasından inkişaf edir və tərkibində müxtəlif miqdarda birləşdirici toxuma olur. Xəstəliyin erkən diaqnostikasındakı proqresə baxmayaraq, mioma səbəbindən uşaqlığın xaric edilməsi (histerektomiya) indiyə qədər də geniş yayılmış müalicə üsuludur.

Yumurtalıq kistaları girdə formalı, maye tərkibli, xoşxassəli törəmələr olub, yumurtalıq toxumasında və ya onun bilavasitə yaxınlığında yerləşir. Əsl şişlərdən fərqli olaraq onların hüceyrələri bölünüb çoxalmır. Bu törəmələrin ölçüsü onların möhtəviyyatı hesabına artır.

FOTO: Uşaqlıq boynu xərçəngi

Uşaqlıq boynu xərçəngi — bədxassəli şişlərin qadınlar arasında yayılmasına görə süd vəzi xərçəngindən sonra ikinci yerdə durur. Patologiya hər 100 min qadından 8-11-ində rast gəlinir. Hər il dünyada 600 min yeni xəstələnmə halı qeydə alınır.

FOTO: Yumurtalıq kistasının partlaması

Yumurtalıq kistasının partlaması – elə patoloji vəziyyətdir ki, əvvəlcə onun toxumasına qansızma olur, sonra kapsulu cırılır və möhtəviyyatı qanla birlikdə çanaq boşluğuna tökülür.

FOTO: Uşaqlığın polipi nədir?

Uşaqlıq – endometrium polipinin adətən simptomsuz keçməsinə baxmayaraq, tez-tez qanaxmalara səbəb olur. Onun vaxtında aşkarlanıb müalicə olunması həm də ona görə lazımdır ki, bəzən bədxassəli şişə çevrilə bilir.

FOTO: Süd vəzisinin adenoması

Süd vəzisinin adenoması əsasən vəzli toxumadan inkişaf edən xoşxassəli törəmədir. Bu problem adətən 30 yaşına qədər qadınlarda rast gəlinir. Şişin diametri bir qayda olaraq 1-3 sm-i keçmir. Çox nadir hallarda törəmə 5 sm-ə qədər böyüyür. Bu halda şişin tərkibində fibroz toxuma olduğu üçün fibroadenoma adlanır.

Uşaqlıq boynunun yastıhüceyrəli xərçəngi

Son onillikdə aparılan statistik araşdırmalar uşaqlıq boynu xərçəngindən xəstələnmə və ölüm göstəricisinin azalmasında (təxminən 30%) aydın tendensiyanın olmasını sübut edir. Onkoloji xəstəliklərin strukturunda servikal xərçəng süd vəzi, mədə-bağırsaq traktı və uşaqlıq cisminin xərçingindən sonra 6-cı yeri tutur. Uşaqlıq boynunun müxtəlif bədxassəli şişləri arasında yastihüceyrəli xərçəng 90-96% yer tutur, hansı ki, invaziv şişlərin 70-80%-ini təşkil edir. Yastıhüceyrəli servikal xərçəng digərlərindən nə ilə fərqlənir?

Uşaqlıq polipinin çıxarılma üsulları

Uşaqlıq polipinin əmələ gəlmə səbəbi — uşaqlığın daxili qişası – endometriumun hiperplaziyasıdır. Bu qişa orqanı içəridən örtür. Hormonal balans pozulduqda, endometrium qalınlaşır, bəzən göbələk və ya məməciyəbənzər törəmələr yaranır. Bəzi poliplər (adenomatoz) xərçəngönü vəziyyətə aiddir.

Süd vəzi xərçəngi – risk və profilaktika

Qadında süd vəzi xərçənginin yaranmasına müxtəlif risk faktorları təsir göstərir. Onları bilmək sizə bu təhlükədən qaçmağa kömək edəcək.

Endometriumun hiperplaziyası

Endometriumun hiperplaziyası — uşaqlığın selikli qişasının həddən artıq inkişaf etməsidir. Bütün ginekoloji xəstəliklər arasında infeksion patologiyalardan sonra ikinci yeri tutan və xəstəliklərin 15-40%-ni təşkil edən endometriumun hiperplaziyası praktik ginekologiya üçün çoxtərəfli və çətin problemdir.

Uşaqlığın cismi, selikli qişa — endometrium ilə örtülmüş qalın əzələ təbəqəsidir (miometrium). O, xaricdən, onu kiçik çanaqda fiksasiya edən bağları əmələ gətirən, periton səhifəsi ilə örtülmüşdür. Uşaqlıq yaxşı qan təchizatına, limfa damarları və sinir uclarının geniş şəbəkəsinə malikdir.

Uşaqlıq törəmələri — geniş yayılmış ginekoloji patologiyadır. Onlara vaxtında diaqnoz qoyub müalicə etmək üçün, mütəmadi olaraq ginekoloqda müayinə olunmaq lazımdır.